Wartości rytmiczne nut:
Oznaczenia dynamiczne:
fff (fortissimo possibile) – możliwie najgłośniej
ff (fortissimo) – bardzo głośno
f (forte) – głośno
mf (mezzo forte) – dość głośno
mp (mezzo piano) – dość cicho
p (piano) – cicho
pp (pianissimo) – bardzo cicho
ppp (pianissimo possibile) – możliwie najciszej
OZNACZENIA STYLÓW:
accelerando – przyśpieszyć,
allargando – rozwlec,
animato – ożywić,
cantabile – śpiewająco, śpiewnie,
calando – zanikając,
doppio movimento – dwa razy szybciej,
dolce – słodko,
dolcissimo – jak najbardziej słodko,
energico – energicznie,
eroico – heroicznie,
furioso – dosł. w furii
lacrimoso – smutno, żałobnie,
lamentoso – dosł. lamentując,
leggiero – lekko,
maestoso – majestatycznie, poważnie
malinconico – melancholicznie,
marcato – w tempie marsza,
meno mosso – mniej ruchliwie,
misterioso – tajemniczo,
morendo – zamierając,
non tanto – nie tak bardzo,
patetico – patetycznie, emocjonalnie,
pesante – ciężko,
piú mosso – bardziej ruchliwie,
poco un poco mosso – stopniowo przyspieszyć,
saltando – skocznie i lekko,
scherzando – zabawnie,
rallentando (rall.) – stopniowo zwolnić,
ritardando (rit.) – spowolnić,
ritenuto(również rit.) – zwolnienie,
stringendo – pędzić, coraz gwałtowniej,
sostenuto – przedłużyć,
subito – nagle,
subito forte-nagle głośno,
tranquillamente – spokojnie,
trionfante – triumfalnie,
tenuto (ten.) – wytrzymać, przetrzymać.
doppio più lento – dwa razy wolniej,
doppio movimento – dwa razy szybciej,
OZNACZENIA TEMPA:
TEMPA WOLNE:
grave ciężko, poważnie <40
largo szeroko 40 – 60
larghetto dość szeroko 60 – 66
lento powoli 60 – 66
adagio wolno 66 – 76
TEMPA UMIARKOWANE:
andante w tempie spokojnego kroku 76 – 108
andantino nieco szybciej niż andante
moderato umiarkowanie 108 – 120
allegretto ruchliwie 120 – 132
TEMPA SZYBKIE:
allegro ruchliwie, wesoło 120 – 168
vivo, vivace żywo, szybko
presto śpiesznie 168 – 199
presto vivacissimo bardzo żywo
prestissimo bardzo szybko > 200
* w zależności od źródeł częstotliwość może się zmieniać
Schemat ustawienia muzyków w orkiestrze dętej:
